Wist je dat je HRV, wat staat voor hartritmevariabiliteit, een belangrijke stress indicator is? Als je je eigen hartslag observeert terwijl je rustig in en uit ademt, dan ontdek je wellicht een verschil in hoe snel je hart slaat. Op de inademing slaat je hart over het algemeen sneller en op de uitademing slaat hij langzamer. Maak je geen zorgen als je dit niet overduidelijk voelt: dit zijn geen mega verschillen, want het gaat om verschillen in milliseconden. Maar wel geldt: hoe groter de verschillen, hoe gezonder je zenuwstelsel is. Hoe werkt dat precies?
HRV en je zenuwstelsel
De versnelling op de inademing wordt veroorzaakt door de sympatische kant van het zenuwstelsel, die verantwoordelijk is voor je stressrespons, oftewel het vechten of vluchten. Voor de vertraging op de uitademing is de parasympaticus verantwoordelijk, oftewel je rest & digest regelaar. Wanneer de HRV laag is, dan werkt de sympaticus harder dan de parasympaticus; de parasympaticus geeft te weinig tegenwicht om de hartslag te vertragen, met als gevolg dat je lichaam dus eigenlijk steeds in een (lichte) staat van stress is. Niet onbelangrijk om te vermelden is dat we de stress wel degelijk nodig hebben. Zelfs het opstaan in de morgen is mogelijk dankzij de aanmaak van het stresshormoon cortisol. De sympaticus uitschakelen zou dus geen streven moeten zijn.
Maar wat je dus wilt is een zo hoog mogelijke HRV, want bij een hogere HRV is er veel meer balans tussen de twee takken van het zenuwstelsel, en net zoals op alle andere vlakken in het leven is balans ook hier heel goed.
Hoe verhoog je je HRV, 5 manieren
Hoe kun je je HRV verhogen? Om je HRV te verhogen kun je verschillende dingen doen, waaronder deze 5:
Bewegen
Bewegen, zowel actief hartslagverhogende beweging als yoga dragen bij het aan het verbeteren/verhogen van de HRV, is gebleken uit onderzoek.
Meditatie
Meditatie: meditatie en andere ontspanningsoefeningen stimuleren de parasymapticus en remmen de sympaticus af.
Slapen
Slapen. Dit is een wederkerige: Een goede HRV zorgt voor een betere nachtrust en tegelijkertijd is een diepe slaap een uitstekende manier om je HRV te verhogen. Yin en Yang dus.
Ademen
Ademhaling, vooral door langzamer te ademen en je uitademing langer te maken dan je inademing. Lange uitademingen stimuleren de nervus vagus en kalmeren daarmee de vecht-of-vlucht-stressreactie.
Koud douchen
Koud douchen. Jezelf bloot stellen aan koud water stimuleert je nervus vagus waardoor de parasympaticus sterker wordt. Daarnaast maak je door koud te douchen ook endorfinen aan, waardoor je je ook nog eens mentaal beter voelt.
Lees ook: twee tips voor meer ontspanning